Yılın kelimesi: Vibe Coding

Henüz bir yılını bile doldurmamış olmasına rağmen vibe kodlama terimi, robotları ve yapay zekâyı tanımlamak için kullanılan, Star Wars’tan esinlenilmiş, sevimsiz bir terim olan “clanker”, vücudu manipüle ederek ömrü uzatma çabalarını tanımlayan “bio hacking” ve birine utanç verici övgüler yağdırmayı tanımlayan “glaze” kelimelerini geride bırakarak listenin ilk sırasına oturdu.

Bir gecede…

Collins’in dilbilimcileri, 24 milyar kelimelik küresel veri tabanında seçtiği bu terim, 2025’in başlarında Open AI’nın kurucu mühendisi ve Tesla’nın eski AI direktörü Andrej Karpathy tarafından icat edildi. Kökeni, Karpathy’nin bu yılın şubat ayında yayınladığı bir X mesajına dayanıyor. Ancak Karpathy, vibe coding için şunu demişti:

“Aslında bu kodlama değil; sadece bir şeyler görüyorum, bir şeyler söylüyorum, bir şeyler çalıştırıyorum ve bir şeyler kopyalayıp yapıştırıyorum ve çoğunlukla işe yarıyor.”

Ne demek?

İki kelimeden oluşan bu terim, programlama kodunu manuel olarak yazmak yerine yapay zekâya bir uygulama veya web sitesi oluşturma görevini tanımlayarak yazılım geliştirme sürecini sadeleştiriyor. Yapay zekânın, bazı geliştiricilerin “kodun varlığını bile unuttuğu” bir akış hissi yaratabildiğini belirten bu kavram, bir kullanıcı “Bana haftalık öğünlerimi planlayan bir uygulama yap” dediğinde, yapay zekânın bu yönergeyi koda dönüştürmesi “vibe Coding” olarak adlandırılıyor.

Dilimizdeki teknoloji…

* Clanker: Star Wars: The Clone Wars” dizisinde popülerleşen, yapay zekâ ve robotlar için kullanılan aşağılayıcı bir ifade.

* Aura farming: İnsanların “havalı görünmek” için, kameraların çektiğini bilerek sergilediği davranışlar.

* Broligarşi: Büyük teknoloji şirketlerinin sahiplerinin siyasi nüfuzunu anlatan birleşik kelime.

* Biohacking: Uzun ömür için vücudun doğal süreçlerine müdahale etme pratiği.

* Coolcation: Soğuk iklimlerde tatil yapma eğilimi.

* Glaze: Birini abartılı biçimde övmek veya pohpohlamak.

* Henry: “Yüksek gelirli ama henüz zengin olmayan” kişileri tanımlayan kısaltma.

* Taskmasking: İş yerinde üretken görünme illüzyonu yaratma davranışı.