3 milyar Android cihaz tehlikede: Android sisteminde büyük değişiklik kapıda

Android cihazlarda apk dosyaları ile mağaza dışı uygulama yüklemek çok daha kolay olsa da bunun önemli bir riski bulunuyor. Google’ın açıklamalarına göre mağaza dışından yüklenen uygulamalardaki güvenlik riski normal uygulamalara göre 50 kat daha fazla. Firma bu nedenle 2026’dan itibaren Android cihazlarda uygulama yükleme kuralları tamamen değiştirme kararı aldı. Tabi Google’ın yeni güvenlik sistemi, kullanıcı özgürlüğüyle ilgili büyük bir tartışmayı da beraberinde getiriyor.

Apple’ın iOS işletim sisteminin kapalı bir yapıya sahip olması, kullanıcıya sunduğu özgürlük konusunda sık sık eleştirilen konuların başında geliyor. Android sisteminin en sevilen yönlerinden biri ise her zaman kullanıcıya çok daha serbestlik sunması olmuştu. Fakat bu durumun güvenlik risklerini de beraberinde getirmesi Google’ın bazı sert kararlar almasına sebep olacağa benziyor. Çünkü Google, 2026 itibarıyla Android’e köklü bir güvenlik güncellemesi getirileceğini açıkladı. Bu güncelleme tahminlere göre dünyadaki 3 milyardan fazla Android cihazı etkileyecek.

Google: Alınan karar güvenlik amaçlı

Google Ürün Başkan Yardımcısı Suzanne Frey, yaptığı yazılı açıklamada, insanların telefonlarındaki finansal verilerini hedef alan saldırılar da dahil olmak üzere, kötüye kullanımı önleme konusunda ortaya çıkan yeni tehditlere karşı savunmalarını geliştirmeye devam edeceklerini belirtti. Ayrıca geliştiricilerin hesap verebilirliğini artırmak için bazı düzenlemelerin yapılacağını da sözlerine ekledi.

Bu kötüye kullanım uygulama dışı mağazalarda çok daha yoğun bir tehdit oluşturuyor. Kötü niyetli kişilerin ikna edici sahte uygulamalar oluşturarak kullanıcılara zarar vermek için anonimliğin arkasına sığındığını söyleyen Frey, “Bu tehdidin ölçeği oldukça büyük. Son analizimiz, Google Play üzerinden erişilebilen uygulamalara kıyasla internetten yüklenen kaynaklardan gelen kötü amaçlı yazılım sayısının 50 kat daha fazla olduğunu ortaya koydu.” açıklamalarında bulundu.

İşte Google’ın bunu önlemek amacıyla getireceği yeni kurallara göre, herhangi bir Android cihazına uygulama yüklemek isteyen tüm geliştiricilerin artık Google’a kayıt yaptırıp kimlik doğrulaması yapması gerekecek. Yani mağaza dışında uygulama yüklenmesi eskiye oranla çok daha zor olacak. Bu durum sadece büyük şirketleri değil; bağımsız geliştiricileri, öğrencileri ve amatör yazılımcıları da kapsayacak. Yani Android’in kullanıcılar tarafından özgürlük olarak nitelendirilen “açık ekosistemi” bir nevi daha kısıtlı bir döneme giriyor diyebiliriz.

Google bu hamlenin, kullanıcı güvenliğini artırmak için yapıldığını söylüyor. Şirket, Play Protect sistemini güçlendirmeye ve kullanıcıları riskli uygulamalardan korumayı hedefliyor. Ancak eleştirmenlere göre bu durum, Android’i iPhone benzeri kapalı bir platforma dönüştürmenin ilk adımı. Kullanıcıların yeni politikayı eleştirmesi ve tartışmaların fitilinin ateşlenmesi de bu sebepten kaynaklanıyor.

Diğer taraftan alınan bu karar alternatif uygulama mağazaları için de büyük bir tehdit. Alternatif uygulama mağazalarından biri olan F-Droid, konuyla ilgili yaptığı açıklamada Google’ı sert biçimde eleştirdi: “Bu değişiklik, kullanıcıların cihazlarına ne yükleyeceğine karar verme hakkını ellerinden alıyor.”

F-Droid ayrıca, Google’ın geçmişte otoriter ülkelerin talepleri doğrultusunda bazı yasal uygulamaları kaldırdığını hatırlatarak, bu yeni sistemin keyfi sansür ve baskı riskini artırabileceğini savunuyor.

Google ise bu düşünce ve eleştirilere karşılık değişikliğin özgürlüğü hedef almadığını, aksine güvenliği korumak için yapıldığını vurguluyor: “Bu sistem, kullanıcıların nereden indirirse indirsin uygulamanın gerçekten doğru geliştiriciye ait olduğundan emin olmalarını sağlayacak.”

Android’in açık ve özgür yapısı tamamen değişebilir

Ancak topluluk, kullanıcılar ve bağımsız geliştiricilerin alınan bu karara tepkisi büyük. Birçok Android geliştiricisi, “Keep Android Open” (Android Açık Kalsın) isimli bir kampanya başlatarak Google’ın kararına karşı çıkıyor. Bu hareketin temel görüşü ise, şirketin tekel gücünü artırarak kullanıcı özgürlüğünü kısıtladığı yönünde.

Siber güvenlik firması Zimperium’un raporu ise yayınladığı yeni bir raporda güvenlik tehdidinin yersiz olmadığını destekledi. Rapora göre 760’tan fazla zararlı Android uygulaması, NFC teknolojisini kötüye kullanarak ödeme verilerini çalıyor ve sahte ödeme işlemleri gerçekleştiriyor. Bu da Google’ın güvenlik endişelerinin temelsiz olmadığını gösteriyor diyebiliriz. Tabi kurunun yanında yaşın yandığı da bir gerçek.

Alınan bu kararlar sonrası Android’in “açık ve özgür” doğasının geleceğinin biraz belirsizleştiğini söyleyebiliriz. Asıl sorun ise bu değişikliğin kullanıcıları tatmin edip etmeyeceği. Google tamamen güvenlik kaynaklı olduğunu savunurken, bazı kullanıcılar ise firmanın Android ekosisteminde mutlak kontrolü hedeflediğini düşünüyor.

Tabi Android kullanıcıları için her halükarda uygulama dışından olsa bile, sadece güvenilir kaynaklardan uygulama indirmek ve geliştirici doğrulama sistemini aktif kullanmak ve kimliğini onaylamış uygulamaların tercih edilmesi oldukça önemli. Tabi Android cihaz kullanıyorsanız, 2026’ya kadar harici uygulama, APK yükleme alışkanlıklarınızı da değiştirmeniz gerekecek gibi duruyor.